Trước những khó khăn và hạn chế đang cản trở sự phát triển của ngành logistics tại các địa phương, có nhiều đề xuất cho rằng cần phải sửa đổi Nghị định 163/2017/NĐ-CP.

Theo báo cáo mới nhất từ Ngân hàng Thế giới, năm 2023, Việt Nam xếp ở vị trí thứ 43 trên toàn cầu về Chỉ số Hiệu suất Logistics (LPI), đưa Việt Nam vào nhóm năm quốc gia hàng đầu của ASEAN về lĩnh vực này, đứng sau Singapore, Malaysia, Thái Lan và ngang hàng với Philippines.

Ngành logistics Việt Nam với mức tăng trưởng bình quân hàng năm đạt từ 14-16% đã góp phần đáng kể trong việc đẩy mạnh tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của đất nước lên đến 638 tỷ USD trong năm 2023. Bên cạnh thúc đẩy sự phát triển kinh tế, dịch vụ logistics còn đóng vai trò trọng tâm trong việc xây dựng và duy trì hệ thống vận chuyển hiệu quả, từ đó kết nối thị trường trong nước với các đối tác quốc tế.

Chính phủ Việt Nam cùng các bộ, ngành và địa phương rất quan tâm và đẩy mạnh hỗ trợ ngành logistics bằng cách triển khai hàng loạt các biện pháp giảm thiểu chi phí và tăng cường năng lực cạnh tranh, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ngành dịch vụ này. 

Mặc dù vậy, ngành dịch vụ logistics của Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Trong số đó có thể kể đến là vấn đề thiếu quỹ đất phục vụ phát triển hạ tầng logistics, chi phí dịch vụ cao làm giảm sức cạnh tranh, thiếu nhân lực chuyên môn và cần thiết phải cải cách thủ tục hành chính.

Đáng chú ý, dù là cơ quan chính trong việc tổng hợp báo cáo cho UBND và HĐND cấp tỉnh về quản lý Nhà nước trong lĩnh vực logistics, nhưng các Sở Công Thương địa phương lại gặp khó khăn do sự chậm trễ trong cập nhật số liệu thống kê và thiếu thông tin hoạt động từ các doanh nghiệp.

Các Sở Công Thương chỉ giữ một vai trò nhỏ trong quá trình xây dựng thể chế, kế hoạch và đề án cho ngành logistics. Trong khi đó, việc xây dựng và thực thi các quy định cũng như công tác thanh tra và kiểm tra, thường dựa vào số liệu từ các ngành khác. Điều này khiến vai trò quản lý Nhà nước trong lĩnh vực dịch vụ logistics của ngành Công Thương tại các địa phương chưa thực sự rõ ràng.

Do đó, để thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics, nhiều chuyên gia cho rằng việc hoàn thiện khung pháp lý và trách nhiệm quản lý Nhà nước cần được tiến hành đồng bộ giữa các bộ ngành Trung ương và Sở ngành tại địa phương.

Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, ông Đặng Việt Phương - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ đánh giá vai trò của ngành Công Thương trong việc thực thi Nghị định 163/2017/NĐ-CP chưa được làm rõ và cần được cải thiện để nâng cao hiệu quả quản lý.

Ông Phương nhấn mạnh rằng việc sửa đổi Nghị định 163/2017/NĐ-CP cần được tiến hành sớm để đưa ra những quy định cụ thể hơn về thương mại điện tử trong ngành dịch vụ logistics, đặc biệt cần lồng ghép các quy định quản lý Nhà nước vào Nghị định này. Đồng thời, ông cũng đề xuất phân định rõ ràng hơn trách nhiệm và vai trò của từng ngành liên quan.

Bên cạnh đó, cần phát triển quy hoạch tổng thể về hệ thống logistics trên toàn quốc, chú trọng liên kết vùng và hợp tác phát triển giữa các địa phương. Như vậy sẽ tận dụng được đặc điểm và thế mạnh của từng khu vực để xây dựng chuỗi logistics hiệu quả, từ đó khai thác tối đa lợi thế của mỗi vùng.

Ông Đặng Việt Phương cũng đề xuất cần thiết phải cập nhật và điều chỉnh các quy định liên quan đến phân hạng trung tâm logistics và các chính sách về đất đai áp dụng cho các dự án hạ tầng trung tâm logistics, vì những quy định hiện tại đã không còn phù hợp với thực tiễn.

Đồng thời, ông Phạm Công Toả - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang, cũng chia sẻ quan điểm về Nghị định 163/2017/NĐ-CP ban hành vào ngày 30/12/2017, quy định về kinh doanh dịch vụ logistics. Theo đó, trong 16 nhóm ngành nghề dịch vụ được quy định, hơn 10 ngành nghề liên quan trực tiếp đến ngành giao thông vận tải, trong khi đó, số lượng dịch vụ liên quan đến ngành Công Thương lại rất ít.

Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa các ngành và các cơ quan quản lý nhà nước trong tỉnh, cũng như giữa các địa phương để thực hiện hiệu quả các chính sách mới.

Nhiều chuyên gia đề xuất rằng cần phát triển công cụ để đánh giá tình hình phát triển của ngành dịch vụ logistics, hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp, và mức độ phát triển dịch vụ logistics theo từng ngành, từng lĩnh vực sản xuất tại địa phương. Họ cũng đề nghị việc hỗ trợ đào tạo nhân lực cho lĩnh vực này, thiết lập các quy chuẩn và tiêu chuẩn cho các khu, cụm dịch vụ logistics, và cần có sự định hướng, hỗ trợ phát triển liên kết giữa các địa phương, các vùng để phát triển dịch vụ logistics một cách hiệu quả.

Trước các ý kiến đề xuất này, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu của Bộ Công Thương đã có phản hồi, rằng các định nghĩa về phạm vi và khái niệm của dịch vụ logistics trong 16 nhóm ngành được quy định tại Nghị định 163/2017/NĐ-CP có thể chưa toàn diện hoặc chưa phản ánh đầy đủ các lĩnh vực của ngành, đặc biệt là những phát triển mới như trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Vì thế, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu của Bộ Công Thương khẳng định rằng Cục sẽ lên kế hoạch đề xuất sửa đổi nghị định trong thời gian sắp tới.

Bên cạnh đó, Ông cũng cho biết thêm, Bộ Công Thương sẽ tổng hợp và thảo luận thêm về các vấn đề như quy hoạch các trung tâm logistics, liên kết vùng và địa phương trong phát triển dịch vụ logistics cũng như quỹ đất cho phát triển hạ tầng và các tiêu chuẩn cho khu, cụm logistics. Những vấn đề này sẽ được bàn thảo tiếp trong các cuộc họp sắp tới liên quan đến việc thực hiện Luật Quy hoạch và triển khai quy hoạch cho các tỉnh, thành phố.

Nguồn tham khảo: https://diendandoanhnghiep.vn/sua-nghi-dinh-163-2017-go-kho-cho-phat-trien-dich-vu-logistics-261587.html